Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2014

Αρχές Φιλοσοφίας, γραπτές εξετάσεις και Τράπεζα θεμάτων


Επειδή ο καιρός περνά και τα πράγματα σε σχέση με το μάθημα της Φιλοσοφίας και την Τράπεζα Θεμάτων δεν είναι και τόσο εύκολα, θα προσπαθήσω στην ανάρτηση αυτή να κάνω μια γενική περιγραφή δίνοντας και κάποια παραδείγματα της Τράπεζας Θεμάτων, όπως τουλάχιστον αυτή ισχύει αυτή τη στιγμή για το σχολικό έτος 2014-15.

Έτσι λοιπόν έχουμε και λέμε:

Η γραπτή εξέταση στο μάθημα της φιλοσοφίας περιλαμβάνει δυο ομάδες ερωτήσεων. 

Στην Α΄ ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα (με ερωτήσεις διαφόρων τύπων), με τα οποία ελέγχεται ο βαθμός κατανόησης της διδαχθείσας ύλης (φιλοσοφικών εννοιών, θεωριών κ.λπ.).

Στη Β΄ ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, τα οποία απαιτούν συνδυασμό γνώσεων, επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση, και με τα οποία ελέγχεται η ικανότητα του μαθητή για αυτοδύναμη συνθετική και κριτική σκέψη, καθώς και η ικανότητά του για προεκτάσεις σε σύγχρονους προβληματισμούς. Στις ερωτήσεις αυτές ενδείκνυται να δίνονται σύντομα αποσπάσματα φιλοσοφικών ή άλλων κειμένων, εικόνες, πολυτροπικά κείμενα κ.λπ., με στόχο τη διασάφηση και προέκταση φιλοσοφικών θεμάτων που αφορούν στην εξεταστέα ύλη.

Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε κάθε ομάδα θεμάτων. Τα θέματα της ομάδας Α΄ επιλέγονται από την τράπεζα θεμάτων. Τα θέματα της ομάδας Β΄ ορίζονται από τους διδάσκοντες και κριτήρια για την αξιολόγησή τους είναι η εννοιολογική ακρίβεια, η ορθότητα και η εγκυρότητα των επιχειρημάτων, η ευστοχία των παραδειγμάτων, η έκταση και η πρωτοτυπία του κριτικού προβληματισμού που αναπτύσσεται.
Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις των θεμάτων μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας τους και οι βαθμολογικές μονάδες καθορίζονται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνονται γραπτώς στους μαθητές.

Όσον αφορά λοιπόν, την τράπεζα θεμάτων από την οποία θα επιλεγούν όλα τα θέματα της Α ομάδας αυτή περιλαμβάνει συνολικά αυτή τη στιγμή 300 θέματα (με νεότερη ενημέρωση αυτά γίναν 299, ακόμα βάζουν και βγάζουν θέματα στην τράπεζα) καλύπτοντας ένα τεράστιο μέγεθος ύλης που είναι δύσκολο και να διδαχθεί κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους αλλά και να απομνημονευτεί από τους μαθητές για τις εξετάσεις. Βέβαια υπάρχει και ένα καλό, ότι κάποια θέματα επαναλαμβάνονται συνεχώς.

Μέσα σε κάθε θέμα τώρα βρίσκουμε 2 ερωτήματα το Α1 και το Α2, τα οποία με τη σειρά τους αναλύονται σε δυο υπο-ερωτήματα. Έτσι ουσιαστικά έχουμε τέσσερα θέματα. Ας δούμε όμως αναλυτικά και με παραδείγματα πώς είναι κατανεμημένα τα θέματα.

Στην Α1 ομάδα έχουμε:

1) Ασκήσεις κλειστού τύπου (Σωστό - Λάθος)
Παράδειγμα:
Η υιοθέτηση μιας φιλοσοφικής στάσης απέναντι στα πράγματα μας κάνει να απορούμε για εκείνα που προηγουμένως θεωρούσαμε αυτονόητα. 
σελ. 14 (Σ)
Οι φιλόσοφοι μας καλούν να επιχειρήσουμε να αιτιολογήσουμε ακόμη και τις πιο βασικές μας πεποιθήσεις. 
σελ. 15 (Σ)

2) Ασκήσεις κλειστού τύπου (πολλαπλής επιλογής)
Παράδειγμα:
Η μεταφυσική ως κλάδος της φιλοσοφίας έχει ως αντικείμενο:
α. τη βαθύτερη υφή της πραγματικότητας
β. τη γνώση και τη δυνατότητα απόκτησής της
γ. τις αρχές που πρέπει να ρυθμίζουν τις πράξεις μας
δ. τους κανόνες της ορθής σκέψης  
σελ 19 σωστό α

Η αξιολογία ως κλάδος της φιλοσοφίας έχει ως αντικείμενο: 
α. τη βαθύτερη υφή της πραγματικότητας 
β. τη γνώση και τη δυνατότητα απόκτησής της 
γ. τις αρχές που πρέπει να ρυθμίζουν τις πράξεις μας 
σελ 19 σωστό γ

3) Ασκήσεις κλειστού τύπου (αντιστοίχησης)
Θεωρούνται οι δυσκολότερες αλλά είναι ελάχιστες

Παράδειγμα
Αξιοποιώντας τις γνώσεις σας, να αντιστοιχίσετε τα ονόματα των φιλοσόφων (στήλη Α) με τα δεδομένα της στήλης Β. 

Α΄

Β΄

1. Μπέρκλεϋ
2. Ντεκάρτ
3. Μιλ
4. Λοκ
5. Καντ

α. «Σκέπτομαι, άρα υπάρχω».
β. «Ο χώρος και ο χρόνος είναι εγγενείς μορφές εποπτείας· αποτελούν ανεξάρτητους από την εμπειρία τρόπους λειτουργίας της αντιληπτικής μας ικανότητας».
γ. «Το να υπάρχει κάτι συνίσταται στο να αντιλαμβάνεται ή να γίνεται αντιληπτό».
δ. «Η μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων».
ε. «Ο νους δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας άγραφος χάρτης στον οποίο αποτυπώνεται το υλικό της εξωτερικής και της εσωτερικής αίσθησης».

4) Ορισμοί
σαν ερώτηση 1β θα βρείτε πάντα την ίδια ερώτηση που ζητά διάφορους ορισμούς

Παράδειγμα:
Να αποδώσετε το φιλοσοφικό περιεχόμενο των όρων: εμπειρισμός, δυϊσμός (θεωρία αλληλεπίδρασης), πλατωνική ουτοπία.

Στο δεύτερο θέμα Α2 υπάρχουν μόνο ερωτήσεις ανοιχτού τύπου. Ερωτήσεις δηλαδή που θέλουν ανάπτυξη ή και συνδυασμό. 

Παράδειγμα:
Να αναφέρετε τους τέσσερις (4) βασικούς στόχους της φιλοσοφικής δραστηριότητας, επεξηγώντας με συντομία τον καθένα από αυτούς.
σελ 13-16
Υπάρχουν πράγματα που τα θεωρούμε αυτονόητα. Πώς η φιλοσοφία ανατρέπει αυτή τη βεβαιότητα;
σελ. 15
Η φιλοσοφία, για την αρχαιοελληνική σκέψη, είναι, μεταξύ άλλων, και «τέχνη του βίου». Να εξηγήσετε με συντομία τι σημαίνει η φράση.
σελ. 16


Βέβαια στις ερωτήσεις ανοιχτού τύπου δεν αποφεύγει η τράπεζα και ερωτήσεις που απαιτούν συνθετική και κριτική σκέψη, ερωτήσεις δηλαδή που ανήκουν  στην Β’ Ομάδα, τις οποίες επιλέγουν οι διδάσκοντες. Όπως για παράδειγμα:
«Ρrimum vivere, deinde philosophari» (=πρώτα να ζει κανείς και μετά να φιλοσοφεί): είναι ένα πολύ γνωστό λατινικό ρητό. «Η φιλοσοφία μας διδάσκει να ζούμε», υποστηρίζει, από την άλλη ο Μονταίν. Να διατυπώσετε τεκμηριωμένα τη δική σας θέση για τη σχέση της φιλοσοφίας με τη ζωή. (Απάντηση σελ. 16)
ή αυτή:
Ο στρατηγός Ντε Γκολ, πρόεδρος της Γαλλίας την εποχή των γεγονότων του Μάη του ’68, αρνήθηκε να διατάξει τη σύλληψη του φιλοσόφου Ζαν-Πολ Σαρτρ που συμμετείχε στη φοιτητική εξέγερση. Επικροτείτε τη στάση του; Να τεκμηριώσετε με συντομία τη θέση σας. (Απάντηση σελ. 25)

Ανακάλυψα επίσης ερώτηση εκτός ύλης όπως αυτή:
Τι θα σας απαντούσε ο Χιουμ αν τον διαβεβαιώνατε ότι ο ήλιος αύριο θα ανατείλει οπωσδήποτε;
Η απάντηση βρίσκεται στη σελ. 64 στην ενότητα 2 για τον Χιούμ την οποία ρητώς εξαιρεί από την ύλη η υπουργική απόφαση.

Επίσης μεγάλη προσοχή θέλει στις ερωτήσεις με παρόμοια διατύπωση, οι οποίες πιστεύεις ότι είναι ίδιες αλλά στην πραγματικότητα διαφέρουν και σκοπό έχουν να σε μπερδέψουν.
Παράδειγμα:
Ένα επιχείρημα πρέπει να ξεκινά από ορισμένες προτάσεις και να καταλήγει σε ένα συμπέρασμα εντελώς άσχετο από τις αρχικές προτάσεις. 
σελ 20 (Λ)
Ένα επιχείρημα είναι έγκυρο, αν ισχύει ότι και οι προκείμενες είναι προτάσεις αληθείς και το συμπέρασμα συνάγεται αναγκαία από αυτές. 
σελ 20 (Σ)
Οι δύο παραπάνω προτάσεις μοιάζουν αλλά είναι διαφορετικές και φυσικά η μία είναι λανθασμένη ενώ η άλλη σωστή.
Άλλο παράδειγμα πιο χαρακτηριστικό:
Στον συλλογισμό «μερικοί άνθρωποι είναι φιλόσοφοι, ο Μιλτιάδης είναι άνθρωπος, άρα ο Μιλτιάδης είναι φιλόσοφος» το συμπέρασμα δεν συνάγεται αναγκαία από τις προκείμενες. 
σελ 20 (Σ)
Στον συλλογισμό «μερικοί άνθρωποι είναι φιλόσοφοι, ο Μιλτιάδης είναι άνθρωπος, άρα ο Μιλτιάδης είναι φιλόσοφος» το συμπέρασμα συνάγεται αναγκαία από τις προκείμενες. 
σελ 20 (Λ)
Οι δύο προτάσεις είναι ολόιδιες απλά στη μια υπάρχει το "δεν" ενώ στη δεύτερη απουσιάζει. 
Στην περίπτωση λοιπόν που έχετε δει την τράπεζα θεμάτων και έχετε απομνημονεύσει μηχανικά κάποιες απαντήσεις τους είναι πολύ εύκολο σ' αυτή την περίπτωση να μπερδευτείτε.

Ολόκληρη την Τράπεζα Θεμάτων θα τη βρείτε εδώ: Τράπεζα Θεμάτων

Σε επόμενη φάση θα επανέλθω πιο αναλυτικά στα θέματα. 


Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014

Οι άγιες εικόνες, έκφραση πίστης


18. Οι άγιες εικόνες, έκφραση της πίστης

Α΄ Λυκείου

α) Η αναστήλωση των εικόνων

Μπαίνοντας σ' ένα ναό μαζί με το κερί που ανάβουμε, προσκυνούμε και τις άγιες εικόνες. Είναι απαραίτητες στη θεία λατρεία, γιατί παριστάνουν τα πρόσωπα της ουράνιας Εκκλησίας. Ο πιστός τις έχει και στο εικονοστάσι του σπιτιού του.

Στα βυζαντινά χρόνια, επί Ισαύρων, η θέση των εικόνων στη λατρεία και στη ζωή των χριστιανών αμφισβητήθηκε. Ο πόλεμος που ξέσπασε εναντίον τους είναι γνωστός με το όνομα εικονομαχία και κράτησε πάνω από εκατό χρόνια. Επικράτησε τελικά η πίστη της Εκκλησίας, όπως τη διατύπωσε, επί Ειρήνης της Αθηναίας, η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος (787), η οποία όρισε και την τιμητική προσκύνηση των εικόνων. Αργότερα επί Λέοντα Ε' τον Αρμένιου η εικονομαχία προκάλεσε και πάλι προβλήματα. Τότε, η Τοπική Σύνοδος τον 843 επί Θεοδώρας αναστήλωσε οριστικά τις εικόνες.

Την αναστήλωση* των εικόνων γιορτάζει η Εκκλησία μας την Α' Κυριακή των Νηστειών, που ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας. Στους ναούς γίνεται λιτάνευση των εικόνων και διαβάζεται το απόσπασμα από το «Συνοδικό της Ορθοδοξίας»

β) Η βαθύτερη έννοια της εικόνας

Οι εικόνες δεν είναι σαν τις φωτογραφίες. Δεν είναι η φυσική απεικόνιση των προσώπων που εικονίζονται. Γι' αυτό παρατηρούμε ότι για τον ίδιο άγιο ή για το Χριστό υπάρχουν διαφορετικές απεικονίσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τα κτίρια ή το τοπίο. Μπορεί να υπάρχουν μερικά χαρακτηριστικά στοιχεία, που δείχνουν για ποιο εικονιζόμενο πρόσωπο πρόκειται, για ποιο τόπο ή εποχή. Τα πρόσωπα φανερώνουν μια "μυστική" πραγματικότητα, τη δόξα του ουρανού. Γι' αυτό η εικόνα μοιάζει με το πρωτότυπο, αλλά και διαφέρει από αυτό. Τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά είναι αλλοιωμένα, μεταμορφωμένα. Δεν ισχύουν πια οι γήινες και φυσικές αναλογίες, γιατί το εικονιζόμενο πρόσωπο μετέχει σε μια άλλη πραγματικότητα, στη θεία χάρη, στην ουράνια κατάσταση. Άλλωστε η θεία χάρη είναι εκείνη που κάνει τις εικόνες να θαυματουργούν.

Γι' αυτό, όταν προσκυνούμε τις άγιες εικόνες, η τιμή δεν απευθύνεται στο υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένες, αλλά, όπως έγραψε ο Μ. Βασίλειος, «πρός τό πρωτότυπον διαβαίνει». Αυτήν την ιδέα πρόβαλε και ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός στην υπεράσπιση των αγίων εικόνων, αυτήν υιοθέτησε και η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος. Αυτό το πρωτότυπο, δηλ. το εικονιζόμενο πρόσωπο, είναι υπαρκτό, σε αντίθεση με το είδωλο και το ξόανο, όπου το πρωτότυπο είναι φανταστικό και ανύπαρκτο. Όμως, σύμφωνα με την ορθόδοξη πίστη και η ύλη αγιάζεται και παίρνει την ενέργεια και τη χάρη του Θεού, (όπως ο Σταυρός του Χριστού, το νερό του Αγιασμού κ.ά). Γι' αυτό και οι άγιες εικόνες είναι σεβαστές και τιμώνται από τους πιστούς, όπως λέει ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός.

γ) Η εικόνα στην ορθόδοξη παράδοση

Οι παραστάσεις των εικόνων στην αρχή ήταν απλές, άτεχνες, συμβολικές. Αργότερα πλουτίζονται, ιστορούν και αφηγούνται τη ζωή του Κυρίου, της Θεοτόκου, των αγίων, εκφράζουν τις αλήθειες της Εκκλησίας, γίνονται τέχνη. Στο αποκορύφωμά της, η τέχνη της αγιογραφίας έφθασε από τα μέσα του 13 αι. έως τα μέσα του 15ου αι. Τα καλύτερα εργαστήρια ήταν στην Κωνσταντινούπολη. Στη Θεσσαλονίκη, διαμορφώθηκε η πρώτη «σχολή» δηλ. τεχνοτροπία, τάση, που ονομάζεται «Μακεδονική», με κυριότερο εκπρόσωπο της τον Μανουήλ Πανσέληνο. Οι φυσιογνωμίες ζωγραφίζονται με ζωηρά χρώματα και παριστάνονται με φυσικές κινήσεις, ρεαλιστικές, αλλά ταυτόχρονα εξιδανικευμένες. Φαίνεται δηλ. στα πρόσωπα, παρόλο που είναι φυσικά, η ένταση της ψυχής και ο πνευματικός της κόσμος.

Η άλλη «σχολή» λέγεται «Κρητική». Ξεκίνησε από την Κων/πολη και διαμορφώθηκε στην Κρήτη κατά το 16ο αι., με κυριότερο εκπρόσωπο τον Κρητικό Θεοφάνη. Διαφέρει από τη Μακεδονική, γιατί είναι περισσότερο παραδοσιακή. Τα πρόσωπα εικονίζονται ασκητικά, συγκρατημένα, αυστηρά,αλλά συνάμα υποβλητικά και ευγενικά. Στους επόμενους αιώνες, οι αγιογράφοι θα επηρεαστούν από τη Δύση και θα ξεχάσουν τη βυζαντινή παράδοση. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια στροφή προς τη βυζαντινή εικόνα. Στην ανακάλυψη της αξίας της, πολύ συντέλεσαν έξοχοι αγιογράφοι, όπως ο Φώτης Κόντογλου.

Ακολουθεί παρουσίαση του μαθήματος. 


Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

Φιλοσοφία, Διδακτέα - Εξεταστέα ύλη Γενικού Λυκείου Σχολ. Έτους 2014-15




Πηγή: Υπ. Απόφ. Αθήνα,          24-09-2014
Αρ. Πρωτ.      152499/Γ2


Β΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 
Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη στο μάθημα της Φιλοσοφίας της  Β’ τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου με βάση το σχολικό βιβλίο Αρχές Φιλοσοφίας των Σ. Βιρβιδάκη, Β. Καρασμάνη, Χ. Τουρνά είναι η ακόλουθη:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Ξεκινώντας από την απορία 

Ενότητα πρώτη: Η ιδιαιτερότητα της φιλοσοφικής σκέψης
Ενότητα δεύτερη: Βασικοί στόχοι της φιλοσοφικής δραστηριότητας
Ενότητα τρίτη: Κλάδοι της Φιλοσοφίας και επιστήμες
Ενότητα τέταρτη: Φιλοσοφία και κοινωνία: 2. Η χρησιμότητα της Φιλοσοφίας
Ενότητα πέμπτη: Φιλοσοφία και ιστορία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Κατανοώντας τα πράγματα 

Ενότητα δεύτερη: Λέξεις, νόημα και καθολικές έννοιες
Ενότητα τέταρτη: Λογική και Φιλοσοφία
Ενότητα πέμπτη: Αριστοτελική λογική

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Αναζητώντας τη γνώση

Ενότητα πρώτη: Το ερώτημα για τη δυνατότητα της γνώσης: 1. Η σκεπτικιστική πρόκληση – Διαφορετικά είδη σκεπτικισμού: α. Αμφισβήτηση της δυνατότητας γνώσης και επιδίωξη της αταραξίας (αρχαίος σκεπτικισμός), β. Νεότερες μορφές σκεπτικισμού (μόνο η υποενότητα 1: Ακραία μεθοδολογική αμφιβολία: Υπάρχει κάτι για το οποίο δεν μπορώ να αμφιβάλλω;)
Ενότητα τρίτη: Θεωρίες για την πηγή της γνώσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ανακαλύπτοντας το νου

Ενότητα πρώτη: Εισαγωγή στη Μεταφυσική
Ενότητα δεύτερη: Νους και σώμα – δυϊστικές θεωρίες
Ενότητα τρίτη: Νους και σώμα – μονιστικές θεωρίες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Αξιολογώντας την πράξη

Ενότητα πρώτη: Αναζήτηση κριτηρίου ηθικής ορθότητας
Ενότητα δεύτερη: Απορίες και ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης και πράξης
Ενότητα τρίτη: Η δικαιολόγηση της ηθικής στάσης ζωής
Ενότητα τέταρτη: Πρακτικές εφαρμογές του ηθικού προβληματισμού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Ορίζοντας το δίκαιο

Ενότητα πρώτη: Μορφές πολιτικής οργάνωσης των ανθρώπινων κοινωνιών
Ενότητα δεύτερη: Κοινωνικό συμβόλαιο και δημοκρατικές πολιτείες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Θαυμάζοντας το ωραίο

Ενότητα πρώτη: Φύση, τέχνη και αισθητική εμπειρία
Ενότητα δεύτερη: Βασικές αντιλήψεις για την τέχνη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: Μιλώντας για τον πολιτισμό 

Ενότητα πρώτη: Άνθρωπος και πολιτισμός
Ενότητα δεύτερη: Πολιτισμός και αξίες
Ενότητα τέταρτη: Άνθρωπος και φυσικό περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2014

Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο φιλόσοφος που έγινε Πρόεδρος Δημοκρατίας


Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος (Αθήνα, 1 Ιουλίου 1899 - 8 Οκτωβρίου 1987) ήταν νομικός, φιλόσοφος και πολιτικός που διετέλεσε πρόεδρος της Δημοκρατίας (1975 - 1980). Ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα εκλεγόμενος τακτικός καθηγητής της φιλοσοφίας του δικαίου στη νομική σχολή Αθηνών και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1961), της οποίας χρημάτισε και πρόεδρος. Ασχολήθηκε με την πολιτική για πρώτη φορά το 1945 αναλαμβάνοντας υπουργός εσωτερικών στην κυβέρνηση Πέτρου Βούλγαρη και από τότε εξελίχθηκε σε έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής της Ελλάδας. Διετέλεσε υπουργός σε πολλές κυβερνήσεις και αναδείχθηκε σε έναν από τους βασικούς συνεργάτες του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Με την υποστήριξη του τελευταίου κατάφερε το 1975 να εκλεγεί πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1980, οπότε και παραιτήθηκε.

Το φιλοσοφικό, λογοτεχνικό και νομικό του έργο θεωρείται σημαντικό. Επηρέασε σημαντικά το Σύνταγμα του 1975 όντας ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής συντάξεως του συντάγματος, ενώ θεωρείται και ένας από τους βασικούς υποστηρικτές της ευρωπαϊκής ιδέας. Για τη σημαντική προσφορά του στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού οράματος του απονεμήθηκε το 1980 το μέγα ευρωπαϊκό βραβείο Κουντενχόβε - Καλλέργη. Επίσης, ήταν μέλος πολλών ξένων ακαδημιών μεταξύ των οποίων της Ρωσίας, της Λετονίας κ.α.

Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, καταβεβλημένος από τον καρκίνο, πέθανε στις 8 Οκτωβρίου 1987, σε ηλικία 88 ετών.

Ακολουθεί η εκπομπή-αφιέρωμα της Τηλεόρασης της Βουλής των Ελλήνων στον Κωνσταντίνο Τσάτσο.



Πηγή: http://el.wikipedia.org/
Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2014

Το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών




Στη Γενεύη της Ελβετίας βρίσκεται η έδρα του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών (World Council of Churces- WCC). Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών είναι μια οικουμενική χριστιανική οργάνωση, της οποίας σκοπός είναι η προώθηση της χριστιανικής ενότητας, σχηματικά μπορούμε να τον ονομάσουμε τον ΟΗΕ των χριστιανικών Εκκλησιών.




Κάνοντας μια μικρή ιστορική αναδρομή στην προλυκύμαντη πορεία του ΠΣΕ μπορούμε να πούμε πώς αυτή ξεκινά μετά τη Μεταρρύθμιση του 1517, οπότε ο χριστιανικός κόσμος της Δύσης χωρίζεται σε δύο μεγάλα μέρη, σε Ρωμαιοκαθολικούς και Προτεστάντες και στη συνέχεια ο κατακερματισμός των δεύτερων σε τόσες ομάδες που είναι δύσκολη και η απλή απλή απαρίθμησή τους. Η πολυδιάσπαση αυτή έφερε με τη σειρά της και την ανάγκη για ενότητα.
Ιωακείμ ο Γ΄

Στην πορεία αυτή ενότητας οι Ορθόδοξοι, παρά τους δύσκολους καιρούς, παίζουν καθοριστικό ρόλο. Με πρωτεργάτη το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως αρχίζουν στις αρχές του 20ου αιώνα οι διεργασίες εκείνες που θα προλειάνουν το έδαφος για άνοιγμα της Ορθοδοξίας και προς τους Χριστιανούς των άλλων Ομολογιών και την εκκίνηση ενός εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ τους. Ήδη από το 1902 ο Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ΄ σε εγκύκλιο γράμμα του προς όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, που απευθύνει μετά την εκλογή του, ζητά να εξετάσουν τις δυνατότητες ενός εποικοδομητικού διαλόγου με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, τον Προτεσταντισμό και της Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες, αίτημα που επανέρχεται το 1904.
Ιδιαίτερης σπουδαιότητας ωστόσο είναι η εγκύκλιος του 1920 που αποστέλλεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε όλες τις χριστιανικές Εκκλησίες, από τις οποίες ζητά την άρση κάθε αμοιβαίας δυσπιστίας και δυσφορίας μεταξύ των Εκκλησιών, καθώς και την αναζωπύρωση της χριστιανικής αγάπης. Περιλαμβάνει ακόμα και σχέδιο έντεκα σημείων για την εφαρμογή της στην πράξη, μεταξύ των οποίων προτείνετε και ίδρυση μιας Κοινωνίας των Εκκλησιών, και τούτο μάλιστα πριν από την εμφάνιση της Οικουμενικής Κίνησης.
Στον Προτεσταντικό χώρος η κίνηση αυτή ήταν ακόμα μεγαλύτερη. Οι διάφορες προτεσταντικές ομολογίες συνεργάστηκαν καταρχήν μεταξύ τους ιδρύοντας το Διεθνές Ιεραποστολικό Συμβούλιο. Κατόπιν με τους Ορθοδόξους ιδρύοντας τον Παγκόσμιο Σύνδεσμο για την προαγωγή της διεθνούς φιλίας μέσω των Εκκλησιών και κατόπιν την Παγκόσμια Κίνηση Ζωής και Εργασίας, καθώς και την Παγκόσμια Κίνηση Πίστης και Τάξης. Οι δύο τελευταίοι οργανισμοί συνενώθηκαν και αποτέλεσαν το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών (Π.Σ.Ε.)
Ο Πάπας Πίος ΙΑ΄

Οι Ρωμαιοκαθολικοί από την πλευρά τους αρχικά είναι αρκετά επιφυλακτικοί έως εχθρικοί και δε συμμετέχουν στις κινήσεις αυτές. Άλλωστε ήδη από το 1928 ο Πάπας Πίος ΙΑ΄ με την εγκύκλιο "Mortalium Animos"  είχε καταδικάσει την Οικουμενική Κίνηση, επισημαίνοντας πως μόνο μία λύση υπήρχε, η επιστροφή όλων των Εκκλησιών στους κόλπους του Ρωμαιοκαθολικισμού. Όμως από τη Β΄ Βατικάνειο Σύνοδο (1962-1965) έχουμε ριζική μεταστροφή και πλήρη συμμετοχή τους με ιδιαίτερο ζήλο στην Οικουμενική Κίνηση. 1
Γενέθλιος ημέρα ιδρύσεως του Π.Σ.Ε. ήταν η Γενική Συνέλευση που αυτό πραγματοποίησε το 1948 στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Σ' αυτήν συμμετείχαν πολυάριθμες προτεσταντικές αλλά και ορθόδοξες αντιπροσωπίες. Πέρα από τους Ρωμαιοκαθολικούς από την πλευρά των Ορθοδόξων απουσίαζε η Ρωσική Εκκλησία, η οποία ήδη είχε καταδικάσει προηγουμένως την Οικουμενική Κίνηση και τάχθηκε εναντίων της συμμετοχής Ορθοδόξων στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης.2 Το 1961 όμως προσχώρησε και αυτή στο Συμβούλιο.
Με τη προσχώρησή τους σ' αυτό οι Εκκλησίες δεν παύουν να έχουν την αυτονομία τους. Αντίθετα, μέσα από τα συνέδρια και τις επιτροπές που υπάρχουν αλλά ιδιαίτερα τις γενικές συνελεύσεις που συγκαλούνται κάθε εφτά με οχτώ χρόνια και είναι η σπουδαιότερη και μεγαλύτερη εκδήλωση του  Π.Σ.Ε., κάθε Εκκλησία δίνει τη δική της μαρτυρία. Επιδίδονται όλες μαζί σε θεωρητικές δραστηριότητες καταρχήν αλληλογνωριμίας και αλληλοκατανοήσεως και σε πραγμάτωση αποφάσεων σε διεθνή κοινωνικά επίπεδα. Έτσι ώστε να δίνει το παρόν ο χριστιανικός κόσμος και να ακούγεται η φωνή του και οι απόψεις του πάνω σε προβλήματα που απασχολούν σήμερα την υφήλιο. 
Πέρα από τις συζητήσεις δογματικού περιεχομένου, που σκοπό έχουν να βρουν οι Εκκλησίες τα στοιχεία εκείνα που τις ενώνουν, δίνεται η ευκαιρία συναντήσεων και συζητήσεων σε διμερές επίπεδο για λύση προβλημάτων που τυχόν υπάρχουν. Επίσης Εκκλησίες που βρίσκονται σε εμπερίστατη κατάσταση βρίσκουν συμπαράσταση τόσο υλική όσο και ηθική από το Συμβούλιο αφού ασκεί πίεση σε διεθνή όργανα και Κυβερνήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η έκκληση που απήθυνε τελευταία το Π.Σ.Ε. για κατάπαυση του πυρός στη Συρία και προστασία των εκεί χριστιανικών κοινοτήτων. 3
Η Κεντρική Επιτροπή με την τωρινή της σύνθεση

Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δέκα Γενικές Συνελεύσεις διαδοχικά από το 1948 έως το 2013. Η Γε­νι­κή Συ­νέ­λευ­ση του Π.Σ.Ε. σύμ­φω­να με το Κα­τα­στα­τι­κό του εί­ναι το α­νώ­τα­το νο­μο­θε­τι­κό σώ­μα. Α­παρ­τί­ζε­ται α­πό ε­πί­ση­μους α­ντι­προ­σώ­πους των εκ­κλη­σι­ών-με­λών που ε­κλέ­γουν οι ί­δι­ες και συ­νέρ­χε­ται, συ­νή­θως, κά­θε ε­πτά χρό­νι­α. Οι Γενικές Συνελεύσεις δίνουν την ευκαιρία στο Π.Σ.Ε. να ανασυγκροτηθεί, να κάνει απολογισμό του έργου που έχει επιτελεστεί, να καθορίσει νέες κατευθυντήριες γραμμές και γενικούς προσανατολισμούς στην εργασία του Συμβουλίου και να μεριμνήσει για την εφαρμογή τους. Ταυτόχρονα δίνει την ευκαιρία στις Εκκλησίες–μέλη να έρθουν σε επικοινωνία και να αναπτύξουν σχέσεις. Εάν κοιτάξει κανείς πίσω και κάνει μια ανασκόπηση των Γενικών Συνελεύσεων, θα παρατηρήσει ότι αυτές μέσω των μηνυμάτων τους, των δηλώσεών τους και των κεντρικών θεμάτων που τις απασχόλησαν αντικατοπτρίζουν την εποχή κατά την οποία έλαβαν χώρα.
Η πρώτη και γενέθλιος, όπως έχουμε ήδη σημειώσει ήταν στο Άμστερνταμ το 1948. Σ' αυτήν οι σύνεδροι έχοντας μπροστά τους τις φρικαλεότητες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποφασίζουν κατά τα πρότυπα της Κοινωνίας Των Εθνών να δημιουργήσουν το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών. Επιδίωξαν μέσα σ' έναν κόσμο, όπου κείτονταν οι ερειπιώνες μιας δεινής, καταστροφικής μανίας, που είχε τραφεί με επικίνδυνες ιδεολογίες, ρατσισμούς, εθνικισμούς και οικονομικά συμφέροντα, να κάνουν γνωστό ξανά το μήνυμα της Θείας Οικονομίας επανευαγγελίζοντας τον κόσμο. Ως βάση του οργανισμού που καθιερώθηκε η πίστη στο Χριστό.
Μέλος του Συμβουλίου δίπλα στα συρματοπλέγματα που χωρίζουν Βόρεια από Νότια Κορέα

Η 2η Γενική Συνέλευση συνέρχεται στο Έβαστον των Η.Π.Α. το 1954. Δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στη Χριστολογική βάση, γι' αυτό και το σύνθημα: "Ο Χριστός, η ελπίδα του Κόσμου". Ενώ κατά τη διάρκειά της θεμελιώνονται οι αρχές προσανατολισμού που θα πρέπει να πάρει η Οικουμενική Κίνηση. Η Συνέλευση κάνει έκκληση σε Κυβερνήσεις, Εκκλησίες και Λαούς να εργαστούν για την ειρήνη.
Η 3η Γενική Συνέλευση συνήλθε το 1961 στο Νέο Δελχί των Ινδιών. Κατά τη Συνέλευση αυτή οι Ορθόδοξοι σημειώνουν μαι αξιόλογη επιτυχία, κατάφεραν τη διαπλάτυνση της Χριστολογικής βάσης σε Τριαδική. Με τον τρόπο αυτό αντιτριαδικοί αποκλείονται από το Π.Σ.Ε. Γενικό σύνθημα είναι: "Ο Χριστός είναι το φως του Κόσμου". 4
Η 4η Γενική Συνέλευση συνήλθε το 1968 στην Ουψάλα της Σουηδίας. Εκεί συζητήθηκε το απολυτρωτικό περιεχόμενο του Χριστιανισμού. Γενικό σύνθημα ήταν το: "Ιδού καινά ποιώ πάντα". Σ' αυτήν από πλευράς Προτεσταντών παρουσιάστηκαν έντονες τάσεις κοινωνισμού απουσία θεολογικών ερεισμάτων. Ωστόσο η παρουσία των Ορθοδόξων αποτέλεσε εξισορροπητική δύναμη. Επίσης υπήρξε μία κοινή δήλωση για την κρίση που σοβούσε και την εποχή εκείνη στη Μ. Ανατολή.5
Η επόμενη Γενική Συνέλευση, η πέμπτη κατά σειρά, συνήλθε στο Ναϊρόμπι της Κένυα το 1975. Η επιλογή αυτή τη φορά μιας τριτοκοσμικής χώρας για τη διοργάνωση δεν είναι τυχαία, αφού είναι σαφείς οι προσπάθειες του προτεσταντισμού να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ενός μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας που πάσχει από την αδιαφορία αλλά και την εκμετάλλευση των πολιτισμένων. Με αφορμή το γενικό σύνθημα: "Ο Χριστός ελευθερώνει και ενώνει" δεν έλειψαν πάλι οι προτεσταντικές εκτροπές σε ορατά προβλήματα της ανθρωπότητας χωρίς ανάλογη θεολογική και εκκλησιολογική θεμελίωση. Οι Ορθόδοξοι πάλι από την πλευρά τους προσπάθησαν να εξισορροπήσουν αυτήν την τάση.
Η 6η Γενική Συνέλευση του Π.Σ.Ε. συνήλθε στο Βανκούβερ του Καναδά το 1983. Από το γενικό σύνθημα που ήταν: "ο Ιησούς Χριστός, η ζωή του Κόσμου" γίνεται αντιληπτό και πάλι ότι οι συνομιλίες κινήθηκαν στην ίδια χριστολογική και κοινωνική διάσταση συνδέοντας τελικά την τύχη του Κόσμου με το χορηγό της ζωής που είναι ο Χριστός. Οι Ορθόδοξοι αντέδρασαν.
Η 7η Γενική Συνέλευση συνήλθε το 1991 στην Καμπέρα της Αυστραλίας. Αυτή τη φορά οι συζητήσεις περιστράφηκαν γύρω από το Άγιο Πνεύμα, τούτο φαίνεται και από το γενικό σύνθημα: "Ελθέ Πνεύμα Άγιον, ανακαίνισον πάσαν την Κτίσιν". Ο Χριστός και το Άγιο Πνεύμα αποκαλύπτουν την Τριάδα στην κτίση και την ιστορία. Βέβαια, κατά πόσο έγινε κατανοητό αυτό το μήνυμα είναι πολύ συζητήσιμο μιας και στη συνάντηση αυτή έχουμε την αίσθηση πως ο καθένας τράβηξε το δρόμο του, χωρίς να βρεθούν γέφυρες επικοινωνίας και αλληλοκατανόησης. Οι Προτεστάντες και πάλι πρόβαλαν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους για τα κοινωνικά προβλήματα, την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, το φεμινισμό. Μέσα σε αυτή την κατάσταση οι Ορθόδοξοι αναγκάστηκαν σε αναδίπλωση δείχνοντας μεγάλη επιφύλαξη. 6
Η 8η Γενική Συνέλευση έλαβε χώρα στο Χαράρε της Ζιμπάμπουε από 3 έως 14 Δεκεμβρίου 1998. Η συνάντηση αυτή είχε παράλληλα και επετειακό χαρακτήρα καθώς το Συμβούλιο γιόρτασε επίσημα τα 50 χρόνια παρουσίας του, στους εορτασμούς μάλιστα πήρε μέρος και ο θρυλικός ηγέτης της Νοτίου Αφρικής Νέλσον Μαντέλα. Παγκοσμιοποίηση, υπερχρέωση κρατών, ανθρώπινα δικαιώματα, η θέση των γυναικών στην Εκκλησία είναι μερικά από τα θέματα που κυριάρχησαν για μια ακόμα φορά. Το γενικό θέμα της συνέλευσης: "Επέστρεψε στο Θεό- αγαλλίασε με την ελπίδα του" ("Turn to God -- Rejoice in Hope") 7
Η 9η Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε στο Πόρτο Αλέγκρε της Βραζιλίας από 14-23 Φεβρουαρίου 2006. Για ακόμα μια φορά επιλέγετε μια χώρα με έντονα οικονομικά προβλήματα μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Σύνθημα της Συνέλευσης: "Θεέ, με τη χάρη Σου, μεταμόρφωσε τον Κόσμο" ("God, in your grace, transform the world"). Το θεματολόγιο της συνέλευσης πλούσιο με ιδιαίτερη έμφαση στα κοινωνικά προβλήματα και το ρόλων των Εκκλησιών. Οικονομική δικαιοσύνη, χριστιανική ταυτότητα και θρησκευτικός πλουραλισμός, νεότητα -αντιμετωπίζοντας τη βία, εκκλησιαστική ενότητα.8


Από τις 30 Οκτωβρίου έως τις 8 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην πόλη Μπουσάν της Νότιας Κορέας η 10η Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (Π.Σ.Ε.) με θέμα "Θεέ της ζωής, οδήγησέ μας στη δικαιοσύνη και την ειρήνη". Η Κορέα μια χώρα διηρημένη σε δύο κομμάτια με έντονα τα σημάδια από τις διαμάχες και τη διαίρεση είναι προφανής ο λόγος που επελέγη. 9



Το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου στην 10η Γενική Συνέλευση.


Ανεξάρτητα  από τις τελευταίες εξελίξεις, γενικά, μπορούμε να πούμε πως όλες οι εκκλησίες στον αιώνα μας αφουγκραζόμενες το παγκόσμιο αίτημα για ένωση, άρση των διαφορών και αντεγκλήσεων κλήθηκαν προς αυτή την κατεύθυνση. Ιστορική ήταν η συγκυρία που συνέβαλε στο Σχίσμα του 1054, η ίδια είναι πάλι που ωθεί και συνεργεί στην ενότητα. Έτσι μπορούμε να  πούμε πως ιστορικοί λόγοι (όπως το οικουμενικό πνεύμα της εποχής, η αδυναμία των υποδιαιρεμένων προτεσταντικών εκκλησιών να επιβιώσουν χωρίς αναφορά στην καθολικότητα της Εκκλησίας, καθώς και η διάδοση φιλελεύθερων αρχών ισότητας των ιδεολογιών και αδελφότητας των ανθρώπων), είναι που οδήγησαν τις Εκκλησίες να στρέψουν τα βλέμματά τους τριγύρω. Να σπάσουν τον κλοιό της αυτάρεσκης αυτάρκειας και να τείνουν χείρα συνεργασίας και προς τους άλλους χριστιανούς που για πολλούς και διάφορους λόγους κάποια στιγμή παρέκκλιναν και χωρίσθηκαν από το κοινό ποτήρι της ζωής.
Σε πρώτη φάση λοιπόν αποτιμώντας το έργο της παγκόσμιας αδελφότητας των Εκκλησιών και τα αποτελέσματα που προήλθαν και μόνο από την επαφή σε επίπεδο διαλόγου, μπορούμε να πούμε πως ήταν θετικά και σημαντικά. Έτσι δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις φιλικής συνεργασίας και συνεννόησης ενώ αμβλύνθηκαν καχυποψίες του παρελθόντος. Δόθηκε αφορμές να κάνουμε ως Ορθόδοξοι την αυτοκριτική μας, ενώ η παρουσία μας εμπλούτισε τους ετεροδόξους.
Ωστόσο ιδιαίτερα από την 7η Γενική Συνέλευση και κατόπιν πολλές ανησυχίες έχουν εκφραστεί για την πορεία του Π.Σ.Ε. όσο και για τη στάση μας ως Ορθοδόξων απέναντι στις πρωτοβουλίες και δραστηριότητές του. Ο Γέρων Εφέσου, που ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου δραστηριοποιούνταν μέσα στο Συμβούλιο από την Ίδρυσή του δεν έκρυψε την ανησυχία του.   Οι Ορθόδοξοι με τους Προ-Χαλκηδόνιους σε κοινό κείμενό τους που καταρτίσανε με των τίτλο «Σκέψεις των Ορθοδόξων Συνέδρων» πρόβαλαν πέρα από τις θέσεις αλλά και την αποστασιοποίησή τους από ορισμένες πλευρές ή πτυχές του έργου και των δραστηριοτήτων του Π.Σ.Ε.   Αυτό δείχνει ξεκάθαρα τον προβληματισμό που υπάρχει μια και διαπιστώνεται μια συνεχής απομάκρυνση από τη βάση ως κοινωνία Εκκλησιών που ομολογούν τον Ιησού Χριστό ως Θεό και Σωτήρα και σκοπό έχουν την αποκατάσταση της χριστιανικής ενότητας. Έτσι προβάλλει το ερώτημα, που περιέχεται στην τελευταία πρόταση του παραπάνω κειμένου: «Μήπως επέστη ο καιρός όπως οι Ορθόδοξες και λοιπές Εκκλησίες-μέλη, αναθεωρήσουν τις προς το Π.Σ.Ε. σχέσεις τους;»



Πηγές:
1. Νίκου Ματσούκα, Οικουμενική Κίνηση, εκδ. Πουρναρά, σελ. 223.
2. Με τη στάση της αυτή η Ρωσική Εκκλησία παρέσυρε επίσης και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και τις Εκκλησίες Ελλάδος και Κύπρου.
5. Statement on the Middle East
6. Περισσότερα για τις ορθόδοξες επιφυλάξεις στο άρθρο του Μητροπολίτη Γέρων Εφέσου Χρισοστόμου, "Γιατί ανησυχούμε", στο Η Ζ' Γενική Συνέλευση του Π.Σ.Ε., Κατερίνη 1992, σελ. 155-173.
7. eighth assembly of the world council of churches
8. WCC 9th Assembly
9. Το Μήνυμα της 10ης Συνέλευσης του ΠΣΕ
Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

School Factory, το κόμικ του ΓΕΛΔΕ Σαπών σε animation



Κατά το σχολικό έτος 2013-2014  το πιλοτικό πρόγραμμα «Ανθρώπινα Δικαιώματα και Δημοκρατία σε Δράση », το οποίο υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης είχε ανακοινώσει έναν διαγωνισμό κόμικ σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο σχολείο, ανοικτό για τους μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Ο διαγωνισμός θέλησε να δώσει στους μαθητές την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως τα βιώνουν στην καθημερινή τους ζωή στο σχολείο. 

Οι νικήτριες συμμετοχές στο διαγωνισμό στη συνέχεια θα εντασσόταν σε μία ή πολλές μικρές ταινίες κινουμένων σχεδίων πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Το σχολείο μας πήρε μέρος στο διαγωνισμό αυτό με το έργο των μαθητριών Κωνσταντίνας και Ελένης Μαυροειδή και μάλιστα διακρίθηκε το κόμικ τους "School Factory" ανάμεσα στα δέκα καλύτερα.

Και να που το κόμικ αυτό έγινε πηγή έμπνευσης για ένα βίντεο κινουμένων σχεδίων και ανέβηκε και στο youtube: 


Η επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος είναι: http://pjp-eu.coe.int/en/web/charter-edc-hre-pilot-projects/home
Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2014

Πλάτωνα, "Ο μύθος του σπηλαίου"



"όταν οι φιλόσοφοι βασιλέψουν και οι βασιλιάδες φιλοσοφήσουν, μόνο τότε θα ευτυχήσουν οι λαοί"
Πλάτωνος, Πολιτεία

Η Πολιτεία (ή Περί δικαίου) είναι ένα από τα γνωστότερα έργα του Πλάτωνα, το οποίο γράφτηκε περίπου το 380 π.Χ. ή ολοκληρώθηκε γύρω στα 374 π.Χ. κι έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή τόσο στη φιλοσοφία, όσο και στην πολιτική θεωρητική.

Στην Πολιτεία, ο Σωκράτης και άλλοι εξέχοντες Αθηναίοι και ξένοι συζητούν τη σημασία της δικαιοσύνης και εξετάζουν κατά πόσο είναι πιο ευτυχισμένος ένας δίκαιος άνθρωπος από έναν άδικο, κατασκευάζοντας μια φανταστική πολιτεία, την Καλλίπολη, με φιλόσοφους-βασιλείς.





Ο Μύθος του Σπηλαίου

"H αλληγορία του σπηλαίου του Πλάτωνα", Jan Saenredam, 1604

Η Πολιτεία περιλαμβάνει την Αλληγορία του σπηλαίου, με την οποία ο Πλάτων εξηγεί τη Θεωρία των Ιδεών του. Η αλληγορία του σπηλαίου είναι μια προσπάθεια τεκμηρίωσης της θέσης του φιλόσοφου ως βασιλιά στην Ιδεώδη Πολιτεία. 

Μια ομάδα ανθρώπων ζουν σε ένα σπήλαιο όλη τους τη ζωή, αλυσοδεμένοι σε έναν τοίχο, χωρίς να μπορούν να δουν έξω από το σπήλαιο, ούτε να δουν πίσω τους, όπου βρίσκεται μια φλόγα που φωτίζει τα αντικείμενα που κινούνται και ρίχνει τις σκιές τους στα τοιχώματα του σπηλαίου. Οι φυλακισμένοι αρχίζουν να αποδίδουν αυτά τα σχήματα με όρους και έννοιες, ενώ πιστεύουν ότι οι σκιές αυτές είναι πραγματικές.

Το ότι οι φυλακισμένοι, ωστόσο, μπορούν να δουν μόνο τις σκιές αυτές, δε σημαίνει ότι ο υπαρκτός κόσμος περιορίζεται μόνο μέσα στο σπήλαιο. Αν κάποιοι καταφέρουν να λυθούν από τις αλυσίδες και βγουν από το σπήλαιο, θα τυφλωθούν από τη λάμψη του Ήλιου και θα επιστρέψουν πίσω. Αν, ωστόσο, συνηθίσουν το φως, θα δουν καθαρά τον Ήλιο, που συμβολίζει το Αγαθό, και θα καταλάβουν ότι όσα έβλεπαν μέσα στο σπήλαιο ήταν απλά προβολές, σκιές της αλήθειας. Ίσως σκεφτούν να επιστρέψουν πίσω, λυπούμενοι τους φυλακισμένους συντρόφους τους. Πίσω, όμως, στο σπήλαιο, δε θα μπορούν να συνηθίσουν στο σκοτάδι, και, προσπαθώντας να διδάξουν στους υπόλοιπους την αλήθεια, ίσως δεχτούν το μίσος και την αντίδρασή τους. Ωστόσο, όσοι ελευθερώθηκαν, οι φιλόσοφοι, έχουν χρέος να επιστρέψουν πίσω και να διδάξουν και τους υπόλοιπους.

Συχνά, ο Ήλιος, που συμβολίζει το Αγαθό, ωθεί στην ερμηνεία του Μύθου του Σπηλαίου από θρησκευτικής απόψεως: χωρίς Θεό, οι άνθρωποι ζουν μέσα το σκοτάδι.

Ο κόσμος μέσα στο σπήλαιο εκφράζει την εμμονή στα "αισθητά πράγματα", όσων μπορούν οι άνθρωποι να αντιληφθούν με τις αισθήσεις τους, ενώ η άνοδος στον πραγματικό κόσμο και η όραση των αληθινών Ιδεών υπό το φως του Ήλιου οδηγούν στην εναρμόνιση των τριών τμημάτων της ψυχής και την ενδυνάμωση του λογιστικού.

Ο μύθος του σπηλαίου σε βίντεο.


Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2014

Η θλιβερή εικόνα των μαθητών της Γ΄ Λυκείου



του Παναγιώτη Ασημακόπουλου
       Θεολόγου

Την ώρα που γράφω αυτές τις αράδες, έχω αρκετό θυμό και θλίψη. Θα γράψω όμως αυτά ακριβώς που νιώθω.
Χαιρετάς τους μαθητές σου που τελειώνουν τη Β΄ Λυκείου με την ευχή «Καλό καλοκαίρι» και το Σεπτέμβρη που τους ξαναβλέπεις, κάτι έχει χειμωνιάσει. Οι περισσότεροι μαθητές - αυτοί που ονομάζονται συνειδητοποιημένοι - έχουν το παγωμένο χαμόγελο της αμηχανίας, όταν τους ρωτήσεις πώς πέρασαν το καλοκαίρι τους. Με το θολό βλέμμα προσηλωμένο στις ημέρες του Μάη που θα κρίνουν τον κόσμο (τους). Κάποιοι έχουν ήδη μετρήσει πόσος καιρός (σε μήνες, εβδομάδες, ακόμη και ημέρες) απομένει μέχρι τότε.
Στους δικούς μου τελειόφοιτους μαθητές προτείνω να θυμηθούν πώς άρχισαν το σχολικό τους ταξίδι. Να κάνουν και μια βόλτα στο παλιό τους νηπιαγωγείο. Χαρούμενα, ζωηρά παιδάκια με όρεξη για παιγνίδι και ανακαλύψεις. Πώς τελειώνουν; Κουρασμένοι, αγανακτισμένοι, αγχωμένοι και με το «άντε να τελειώνουμε για να αρχίσουμε να ζούμε». Πότε ήταν η τελευταία φορά που χάρηκαν τη μάθηση; Πότε ήταν η τελευταία φορά που είπαν ή σκέφτηκαν «θέλω να πάω σχολείο»;
Μπαίνεις στην τάξη να κάνεις Θρησκευτικά. Με έκπτωση 50% στις ώρες ελέω Υπουργείου Παιδείας, αλλά με καμία έκπτωση δική σου σε διάθεση και όρεξη. Σου λένε: «Κύριε, καταλαβαίνετε ότι φέτος δεν έχουμε το χρόνο να διαβάζουμε όπως πέρυσι…». Δεν θέλω να διαβάζεις. Αλλά μην έχεις και την ψευδαίσθηση ότι θα περάσω από την τελευταία τάξη της  σχολικής σου ζωής ακίνδυνα και αθόρυβα. Θα σε κρατήσω ζωντανό…. Κι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο…. .

Το λέω απλά, αυθόρμητα και φιλικά. Σε όλους τους συναδέλφους θεολόγους. Χωρίς ίχνος δασκαλίστικης νοοτροπίας και πώλησης ύφους. Στη Γ΄ Λυκείου έχουμε ένα υπέροχο μάθημα, με ένα πολύ ωραίο βιβλίο και με εκπληκτικά θέματα για συζήτηση και προβληματισμό. Προτείνω τη μετονομασία του μαθήματος από «Θρησκευτικά Γ΄ Λυκείου» στον εγωιστικό τίτλο «Δεν θα σε αφήσω να πεθάνεις». Ας ανάψουμε φωτιές, λοιπόν. Κόντρα στο σταχτί σύστημα….

Πηγή
Διαβάστε περισσότερα...

Prezi, Δώσε άλλο αέρα στις παρουσιάσεις σου


Το πιο γνωστό πρόγραμμα παρουσιάσεων που συνήθως χρησιμοποιούμε για να παρουσιάσουμε μια εργασία ή μια διδακτική ενότητα είναι το Power Point της Microsoft. 
Ωστόσο αν σου αρέσει να δώσεις έναν άλλο αέρα στις παρουσιάσεις σου με έντονο το στοιχείο της κίνησης πολύ ενδιαφέρον είναι το πρόγραμμα Prezi. Πρόκειται για μια online εφαρμογή που σου επιτρέπει να ετοιμάσεις όμορφες παρουσιάσεις τις οποίες μπορείς να αποθηκεύσεις αλλά και να δημοσιεύσεις σε κάποια ιστοσελίδα ή blog.
Το πρόγραμμα παρέχεται με πληρωμή, υπάρχουν ειδικές τιμές για σχολεία, ωστόσο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και δωρεάν κάποιες από τις εφαρμογές που παρέχει, χωρίς όμως στην περίπτωση αυτή να έχουμε πρόσβαση σε όλη τη γκάμα των επιλογών που προσφέρει η εφαρμογή.

Ακολουθεί ένα μάθημα με τα βασικά βήματα για να φτιάξεις και να παρουσιάσεις μια παρουσίαση με το πρόγραμμα Prezi.

Ανοίγουμε την κεντρική σελίδα του Prezi και κλικάρουμε στο κέντρο όπου γράφει "Get Started", αυτό μας οδηγεί σε μια νέα σελίδα, κάνουμε δωρεάν εγγραφή πατώντας εκεί που γράφει "continue with public presentations, εκεί κάνουμε εγγραφή δίνοντας email.


Όταν ολοκληρώσουμε την εγγραφή κάνουμε πάλι login και πλέον είμαστε έτοιμοι για να δημιουργήσουμε την πρώτη μας παρουσίαση. Επιλέγουμε λοιπόν new prezi και ξεκινάμε.


Στην νέα καρτέλα που θα εμφανιστεί μπορούμε να επιλέξουμε κάποιο από τα έτοιμα templates αλλά να δημιουργήσουμε και το δικό μας στην περίπτωση αυτή επιλέγουμε το "Start blank prezi".


Από την επιφάνεια που θα σας διαθέσει επιλέξτε εισαγωγή εικόνας (insert image). Το prezi τότε θα σας δώσει δύο δυνατότητες: ή να ανεβάσετε μία εικόνα από τον υπολογιστή σας ή να εισάγετε μία εικόνα από την Google. Ότι και να κάνετε από τα δύο φροντίστε η εικόνα που θα επιλέξετε να είναι μεγάλη (πλάτους τουλάχιστον 1200) και σχετική με το θέμα σας, γιατί θα την χρησιμοποιήσετε ως φόντο της παρουσίασής σας. Εισάγετε την εικόνα και μεγαλώστε την από τις γωνίες μέχρι το μέγεθος που τη χρειάζεστε. 

Στη συνέχεια από την αριστερή πλευρά επιλέγουμε το "Rectangle frame" αυτόματα προστίθεται στην εικόνα ένα πλαίσιο που μπορούμε να προσθέσουμε το κείμενο που θέλουμε. Το πλαίσιο μπορεί να μετακινηθεί σε οποιοδήποτε σημείο της εικόνας επιθυμούμε. Μπορείτε επίσης να εισάγετε και εικόνα και να τα περικλείσετε με περίγραμμα. 


Όταν θα έχετε τελειώσει με γραψίματα, εικόνες και περιγράμματα, θα πρέπει να ορίσετε τη σειρά με την οποία θέλετε να γίνει η προβολή τους. Αυτό γίνεται με το κουμπί EDIT PATH κάτω αριστερά. Μόλις το πατήσετε το prezi θα ορίσει ως νούμερο 1 φυσικά την εικόνα του φόντου σας. Μετά κάνοντας εσείς κλικ μπορείτε να βάλετε το 2, 3, 4 κλπ. Έτσι θα ορίσετε με ποια σειρά θα παρουσιαστούν τα διάφορα σημεία της παρουσίασής σας. 
Κάθε φορά που θα πατάτε έναν αριθμό το prezi θα προσθέτει μια διαφάνεια στην αριστερή στήλη. Στο σημείο αυτό κάντε τρελούτσικα πράγματα. Ανακατέψτε δηλ. τους αριθμούς σας, ώστε να κάνετε το πρόγραμμα να πηγαινοέρχεται πάνω στη φωτογραφία του φόντου σας. Αυτό είναι που το κάνει και ξεχωριστό. Στο  τέλος θα πρέπει η παρουσίασή σας να γίνει κάπως έτσι: 

Μπορείτε επίσης από το insert να προσθέσετε βίντεο από το youtube ή ακόμη και μουσική να παίζει την ώρα της παρουσίασης επιλέγοντας το "Add Background music".
Επιλέγοντας exit αποθηκεύεται η δουλειά σας την οποία μπορείτε να δημοσιεύσετε.


Πάρτε μια ιδέα της εφαρμογής από μια παρουσίαση του 1ου Γυμνασίου Κομοτηνής.


Διαβάστε περισσότερα...

Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία


ΔΕ: 7. Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία

Α΄ Λυκείου

Η Θεία Οικονομία
Ο άνθρωπος δε θέλησε να μείνει κοντά στο δημιουργό του. Μόνος του και ελεύθερα έκοψε τους δεσμούς του με το Θεό. Πρώτη συνέπεια ήταν η απώλεια της παραδείσιας κατάστασης, δηλαδή η διακοπή της κοινωνίας με το Θεό, ο πνευματικός θάνατος. Η έμφυτη ανάγκη της ψυχής για το Θεό, όμως, με το πέρασμα του χρόνου, οδήγησε σταδιακά τους ανθρώπους στη δημιουργία θεών και στην εξάπλωση της ειδωλολατρίας.

Ο Δεσπότης του κόσμου είδε με φιλάνθρωπα μάτια τη διαφθορά του ανθρώπου και θέλησε να τον επαναφέρει από την πλάνη στην επίγνωση της αλήθειας. Να αποκαταστήσει την πεσμένη και διχασμένη από την αμαρτία φύση του ανθρώπου και να τη σώσει από τη φθορά και το θάνατο. Ο Θεός «οικονόμησε», δηλαδή σχεδίασε και πραγματοποίησε τη σωτηρία του ανθρώπου. Αυτό έγινε σταδιακά, όπως ακριβώς κάνει ο γιατρός, που με κατάλληλη δίαιτα και φαρμακευτική αγωγή επαναφέρει έναν άρρωστο οργανισμό στην κατάσταση της υγείας. Το σχέδιο αυτό του Θεού λέγεται «θεία οικονομία».

Το σχέδιο της θείας οικονομίας πέρασε από τρεις φάσεις. Για την πραγματοποίησή του απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η ελεύθερη συνεργασία, η συγκατάθεση των ανθρώπων.

1η φάση (Η Παλαιά Διαθήκη)
Καλεί πρώτα ο Θεός τον Αβραάμ, που συνεργάζεται με το Θεό υποδειγματικά και μεταφέρει στο λαό τις υποσχέσεις του για σωτηρία. Το ίδιο κάνουν και οι άλλοι πατριάρχες της Π. Διαθήκης.

2η φάση (Η Καινή Διαθήκη)
Η ζωή του Κυρίου, τα θαύματα, η διδασκαλία, το Πάθος και η Ανάστασή του είναι η δεύτερη φάση του θείου σχεδίου.

3η φάση (Η Εκκλησία)
Η τρίτη φάση της Θείας οικονομίας είναι η Εκκλησία που ίδρυσε ο Κύριος. Αυτή συνεχίζει το σωτήριο έργο του.



Οι χριστιανικές γιορτές

Τα θαυμαστά γεγονότα για τη σωτηρία του ανθρώπου πανηγυρίζονται με τις γιορτές της Εκκλησίας. Σκορπισμένες μέσα στο έτος, μας θυμίζουν την επίγεια ζωή του Κυρίου, της Υπεραγίας Θεοτόκου και των αγίων. Ξαναγεννιέται μέσα μας ο Χριστός, σταυρώνεται, ανασταίνεται.

Οι γιορτές είναι εβδομαδιαίες και ετήσιες.
Από τις εβδομαδιαίες η σπουδαιότερη είναι η Κυριακή, η ημέρα του Κυρίου, της Ανάστασής του. Είναι η σταθερή ημέρα τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας. Είναι ακόμη η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ημέρα σωτηρίας και αναδημιουργίας.
Εκτός από την Κυριακή, και οι άλλες ημέρες της εβδομάδας είναι για την Εκκλησία μας γιορτινές. Έτσι μαζί με τους καθιερωμένους αγίους τιμούμε: 

  • τη Δευτέρα τους αγγέλους, 
  • την Τρίτη τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, 
  • την Τετάρτη το Σταυρό του Κυρίου, 
  • την Πέμπτη τους αποστόλους και τον Άγιο Νικόλαο, 
  • την Παρασκευή τα Πάθη του Κυρίου 
  • το Σάββατο τους μάρτυρες. Το Σάββατο είναι ακόμη ημέρα μνήμης των νεκρών.

Οι ετήσιες γιορτές διαιρούνται σε:

  • Δεσποτικές (προς τιμή του Δεσπότη Χριστού), 
  • Θεομητορικές (προς τιμή της Μητέρας του Θεού) και 
  • σε εορτές των αγίων. 
Οι Δεσποτικές γιορτές χωρίζονται σε

  • κινητές και 
  • ακίνητες.



Το Πάσχα δε γιορτάζεται κάθε χρόνο την ίδια ημερομηνία, είναι δηλαδή γιορτή κινητή. Στον κύκλο του κινούνται και άλλες κινητές γιορτές. Είναι οι Κυριακές του Τριωδίου* πριν από το Πάσχα (Μαρία Αιγύπτια, Ιωάννης Κλίμακος* κ.ά) και του Πεντηκοσταρίου* μετά το Πάσχα (Ζωοδόχος Πηγή, Ανάληψη, Πεντηκοστή, εορτή του Αγ. Πνεύματος κ.ά.). Η γιορτή του Αγ. Γεωργίου (23 Απριλίου), μετακινείται στη δεύτερη μέρα του Πάσχα, όταν η 23 Απριλίου πέφτει μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή.








Τα Χριστούγεννα, γιορτάζονται πάντοτε στις 25 Δεκεμβρίου και είναι ακίνητη γιορτή. Με κέντρο τα Χριστούγεννα, έχουμε γιορτές των οποίων η ημερομηνία δεν αλλάζει (Περιτομή, Υπαπαντή, Ευαγγελισμός).

Ακολουθεί η παρουσίαση της διδακτικής ενότητας:

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2014

Ο ηθικός προβληματισμός και η χριστιανική θεώρηση της ηθικής


ΔΕ: 1Ο ΗΘΙΚΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ και Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ

Γ΄ Λυκείου


Καθημερινά και αδιάκοπα συμβαίνουν γύρω μας απειράριθμα γεγονότα που αποτελούν εκδηλώσεις φυσικών νόμων και ενστίκτων. Τέτοια μπορεί να είναι π.χ. ότι πέφτει βροχή, ότι τα μαλλιά μας μεγαλώνουν, ότι ένα ζώο τρώει, κτλ.. Αυτά τα γεγονότα πραγματοποιούνται μηχανικά και αναπόφευκτα, όταν συντρέξουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. 

Πέρα όμως από τέτοια γεγονότα, έχουμε και τις πράξεις και ενέργειες του ανθρώπου. Αυτές δε συμβαίνουν αυτόματα και αναπόφευκτα, αλλά εξαρτώνται από τη θέληση, την πρόθεση και την απόφαση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος, δηλαδή, διαμορφώνει απόψεις και μπορεί να αποφασίσει την πραγματοποίηση ή τη μη πραγματοποίηση μιας πράξης. Εδώ, στις συνειδητές επιλογές και πράξεις, ανακύπτει ζήτημα "σωστού" και "λάθους", "καλού" και "κακού", ζήτημα που δεν μπορεί να τεθεί για τα μηχανικά γεγονότα που αναφέραμε στην προηγούμενη παράγραφο. Ο προβληματισμός, λοιπόν, σχετικά με το τι είναι "σωστό" και τι "λάθος", τι είναι "καλό" και τι "κακό" στις απόψεις, στις ενέργειες, στη στάση και στη συμπεριφορά του ανθρώπου είναι ο ηθικός προβληματισμός.

Ακολουθεί παρουσίαση της διδακτικής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα...

Διδακτέα - Εξεταστέα ύλη Θρησκευτικών στο Λύκειο 2014-15


Οδηγίες διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών Α΄,  Β΄ και Γ΄ τάξεων Ημερησίου ΓΕΛ και Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεων Εσπερινού ΓΕΛ σχολικό έτος 2014-15

Η διδακτέα και  εξεταστέα ύλη στο μάθημα των Θρησκευτικών προδιαγράφει τα όρια ενός στοιχειώδους γραμματισμού των μαθητών, σύμφωνα με τα υφιστάμενα Αναλυτικά Προγράμματα και με βάση τα εγκεκριμένα διδακτικά μέσα και βιβλία. Ο ορισμός της εξυπηρετεί τον σχεδιασμό της μάθησης από τον εκπαιδευτικό αλλά και τις βασικές απαιτήσεις της διαμορφωτικής και τελικής αξιολόγησης και, ασφαλώς, είναι χρήσιμος για τον μαθησιακό προσανατολισμό των μαθητών και για την προετοιμασία τους στις εξετάσεις. Ωστόσο, η διδακτική διεργασία και η διδασκαλία στο μάθημα των Θρησκευτικών αφορούν σε στόχους και προσδοκώμενη μάθηση,  η οποία σαφέστατα υπερβαίνει τα στενά όρια μιας ορισμένης ποσότητας εξεταστέας ύλης.
Επομένως, η διδασκαλία δεν πρέπει να είναι απλώς μια τυπική διαδικασία μεταφοράς/παράδοσης έτοιμης γνώσης με βάση την  εξεταστέα ύλη. Επιπλέον, η διδασκαλία δεν μπορεί να είναι προσκολλημένη στα γνωσιακά περιεχόμενα του διδακτικού βιβλίου, κατά τρόπο αποκλειστικό, και μάλιστα χωρίς τη δημιουργική συμβολή και τον κριτικό αναστοχασμό των ίδιων των μαθητών, ούτε μπορεί να έχει ως μοναδικό στόχο την προετοιμασία των μαθητών για τις τελικές εξετάσεις. Σύμφωνα με τα προηγούμενα, η οριζόμενη εξεταστέα ύλη αποτελεί τον κεντρικό κορμό της ετήσιας διδακτικής πορείας, χωρίς να αποκλείεται, ανάλογα με τις αντικειμενικές συνθήκες και σύμφωνα με την κρίση  του διδάσκοντα, η συμπληρωματική διδασκαλία και άλλων διδακτικών θεμάτων που  περιλαμβάνονται στα διδακτικά βιβλία των τάξεων του Λυκείου.




ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ  
Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ και
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ
Βιβλίο: «Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία», Χ. Γκότση, π. Γ. Μεταλληνού, Γ. Φίλια





Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής: 
2. Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας
3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία
6. «Ποιήσωμεν άνθρωπον…»
7. Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία
8. Χριστούγεννα: η γιορτή της ενανθρώπησης του Θεού
9. Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία
10. «Προσκυνούμεν σου τα Πάθη Χριστέ..»
11. Η Ανάσταση του Χριστού
13. Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό; Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης
14. Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος
15. Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: η ουσία της Εκκλησίας
16. Παναγία, η μητέρα του Χριστού
18. Οι άγιες εικόνες: έκφραση της πίστης
19. Η μνήμη των αγίων, αφορμές για ένα σύγχρονο ανθρωπολογικό προβληματισμό
21. Η είσοδος και ένταξη στη Εκκλησία: τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος
22. Ίδρυση και ιστορική εξέλιξη της Θείας Ευχαριστίας
23. Το βαθύτερο νόημα της Θείας Λειτουργίας
24. Το μυστήριο της Μετάνοιας
25. Η ευλογία για μια ζωή συζυγίας: το βαθύτερο νόημα του μυστηρίου του Γάμου
26. Πνευματική διακονία: το μυστήριο της Ιεροσύνης
31. Προβληματισμοί για τη λειτουργική γλώσσα και μουσική
32. Η θέση των λαϊκών στη σύγχρονη λατρεία, επισημάνσεις και προβληματισμοί
37. Πνευματισμός-εσωτερισμός-δεισιδαιμονία-Προλήψεις

Α΄ ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Βιβλίο: «Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία», Χ. Γκότση, π. Γ. Μεταλληνού, Γ.Φίλια
Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής: 
2. Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας
3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία
6. «Ποιήσωμεν άνθρωπον…»
7. Η παρουσία του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία
8. Χριστούγεννα: η γιορτή της ενανθρώπησης του Θεού
9. Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία
10. «Προσκυνούμεν σου τα Πάθη Χριστέ..»
11. Η Ανάσταση του Χριστού
13. Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό; Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης
14. Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος
15. Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: η ουσία της Εκκλησίας
16. Παναγία, η μητέρα του Χριστού


Β΄ ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Βιβλίο: «Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία», Χ. Γκότση, π. Γ. Μεταλληνού, Γ.Φίλια

Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής: 
18. Οι άγιες εικόνες: έκφραση της πίστης
19. Η μνήμη των αγίων, αφορμές για ένα σύγχρονο ανθρωπολογικό προβληματισμό
21. Η είσοδος και ένταξη στη Εκκλησία: τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος
22. Ίδρυση και ιστορική εξέλιξη της Θείας Ευχαριστίας
23. Το βαθύτερο νόημα της Θείας Λειτουργίας
24. Το μυστήριο της Μετάνοιας
25. Η ευλογία για μια ζωή συζυγίας: το βαθύτερο νόημα του μυστηρίου του Γάμου
26. Πνευματική διακονία: το μυστήριο της Ιεροσύνης
31. Προβληματισμοί για τη λειτουργική γλώσσα και μουσική
32. Η θέση των λαϊκών στη σύγχρονη λατρεία, επισημάνσεις και προβληματισμοί
37. Πνευματισμός-εσωτερισμός-δεισιδαιμονία-Προλήψεις








ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ  
Β΄ ΤΑΞΗ  ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Βιβλίο: «Χριστιανισμός και Θρησκεύματα», Δ.Λ. Δρίτσα, Δ.Ν. Μόσχου, Στ. Λ. Παπαλεξανδρόπουλου





Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής:
3. Θρησκεία: ένα πανανθρώπινο φαινόμενο
4. Ποιος είναι ο Θεός κατά την πίστη του Χριστιανισμού
5. Η Βασιλεία του Θεού: όραμα αλλιώτικης ζωής ή ουτοπία;
7. «Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι;»
9. Αρχή και πορεία του κόσμου
10. Ο άνθρωπος στο αρχικό του μεγαλείο
11. Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;
12. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ορθοδοξίας
21. Φανατισμός και ανεξιθρησκία
24. Πίστη και Επιστήμη: αλληλοαποκλειόμενα ή αλληλοσυμπληρούμενα;
25. Ελληνισμός και Χριστιανισμός
28. Τα αφρικανικά θρησκεύματα
29. Ο Ιουδαϊσμός
30. Το Ισλάμ (Α΄)
31. Το Ισλάμ (Β΄)
32.Ο Ινδουισμός (Α΄)
33.Ο Ινδουισμός (Β΄)
35. Ο Βουδισμός
36. Η κινεζική θρησκεία
37. Η ιαπωνική θρησκεία




Γ΄ ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Βιβλίο: «Χριστιανισμός και Θρησκεύματα», Δ.Λ. Δρίτσα, Δ.Ν. Μόσχου, Στ. Λ. Παπαλεξανδρόπουλου








Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής: 

3. Θρησκεία: ένα πανανθρώπινο φαινόμενο
4. Ποιος είναι ο Θεός κατά την πίστη του Χριστιανισμού
7. «Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι;»
9. Αρχή και πορεία του κόσμου
10. Ο άνθρωπος στο αρχικό του μεγαλείο
11. Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;
12. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ορθοδοξίας
21. Φανατισμός και ανεξιθρησκία
25. Ελληνισμός και Χριστιανισμός
29. Ο Ιουδαϊσμός
30. Το Ισλάμ (Α΄)
31. Το Ισλάμ (Β΄)
32.Ο Ινδουισμός (Α΄)
33.Ο Ινδουισμός (Β΄)
35. Ο Βουδισμός


ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ      
Γ΄ Τάξη Ημερησίων ΓΕΛ
Βιβλίο: «Θέματα Χριστιανικής Ηθικής» των Μ.Π. Μπέγζου, Α.Ν. Παπαθανασίου 

Η διδακτέα ύλη ορίζεται ως εξής:
1. Ο ηθικός προβληματισμός. Η χριστιανική θεώρηση της Ηθικής
2. Εντολές και δόγματα: Συνταγές σκλαβιάς ή δρόμοι ελευθερίας;
3. Η ηθική συνείδηση
4. Τα κίνητρα των πράξεων στην ηθική ζωή
5. Η ελευθερία του ανθρώπου στις επιλογές και στις πράξεις του
7. Το κοινωνικό πρόβλημα
8. Το όραμα της ειρήνης και η πραγματικότητα 
10. Το ανθρώπινο σώμα
11. Τα δύο φύλα
12. Η οικογένεια
13. Ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής
14. Βιοϊατρική και ηθική
16. Άρνηση και υποτίμηση της ανθρώπινης ζωής
19. Η Εκκλησία και το οικολογικό πρόβλημα 

Δ΄ Τάξη Εσπερινών ΓΕΛ    

Βιβλίο: «Θέματα Χριστιανικής Ηθικής» των Μ.Π. Μπέγζου, Α.Ν. Παπαθανασίου

Η διδακτέα ύλη ορίζεται ως εξής:
1. Ο ηθικός προβληματισμός. Η χριστιανική θεώρηση της Ηθικής
2. Εντολές και δόγματα: Συνταγές σκλαβιάς ή δρόμοι ελευθερίας;
3. Η ηθική συνείδηση
4. Τα κίνητρα των πράξεων στην ηθική ζωή
5. Η ελευθερία του ανθρώπου στις επιλογές και στις πράξεις του
7. Το κοινωνικό πρόβλημα
8. Το όραμα της ειρήνης και η πραγματικότητα 
10. Το ανθρώπινο σώμα
11. Τα δύο φύλα
12. Η οικογένεια
13. Ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής
14. Βιοϊατρική και ηθική
16. Άρνηση και υποτίμηση της ανθρώπινης ζωής
19. Η Εκκλησία και το οικολογικό πρόβλημα 

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Θρησκεία: ένα πανανθρώπινο φαινόμενο


ΔΕ: 3 Θρησκεία: ένα πανανθρώπινο φαινόμενο

Β΄ Λυκείου

Η λέξη «Θρησκεία» έχει δύο όψεις• εκείνη της θρησκείας γενικά, στην οποία αναφερόμαστε συνήθως με τη φράση, «το φαινόμενο της θρησκείας» και εκείνη των επιμέρους συγκεκριμένων θρησκειών. Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε κάποια θέματα που αφορούν τη θρησκεία γενικά, όπως την έννοια, τις πηγές και την καθολικότητά της με σκοπό να δείξουμε την ύπαρξη και την αναγκαιότητά της στη ζωή όλων των ανθρώπων.


Ακολουθεί η παρουσίαση της διδακτικής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα...

Ιστόπολις, online λογισμικό για την Ιστορία


Το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει δημιουργήσει ένα αξιόλογο και πολύ χρήσιμο εκπαιδευτικό λογισμικό σχετικά με την Ιστορία: Αρχαία, Μεσαιωνική και Σύγχρονη της Ελλάδας. Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να μεταβείτε στο demo του λογισμικού το οποίο υπάρχει online στο διαδίκτυο και δε χρειάζεται εγκατάσταση. Στην εφαρμογή περιλαμβάνονται πολλά χρήσιμα άρθρα, λεξικό όρων πολλές φωτογραφίες και άλλες πληροφορίες. Για να μεταβείτε κλικάρετε στη φωτογραφία.



Διαβάστε περισσότερα...