Γ΄ Λυκείου. Διλήμματα
1.3 Γενετική
Επιλέγεται η διερευνητική μέθοδος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ΠΣ.
Παρουσιάζοντας:
Η Γενετική στον σύγχρονο κόσμο.
- «Πέντε π και ένα γ (5W1H) – Συγκεκριμένη σειρά ερωτήσεων»: Με βάση την περιγραφή για τη Γενετική Μηχανική στο βιβλίο της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου οι μαθητές/μαθήτριες εντοπίζουν πληροφορίες.
- Εναλλακτικά:
«Ιστοεξερεύνηση μέσω διαδικτύου σε ομαδοσυνεργασία»: Οι μαθητές/μαθήτριες χωρίζονται σε ομάδες και αναζητούν στο διαδίκτυο έννοιες (διαφορετικές η κάθε ομάδα) όπως κλωνοποίηση, γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, ευγονική, θεραπεία με βλαστοκύτταρα κ.λπ., τις καταγράφουν και παρουσιάζουν στην ολομέλεια της τάξης τα θετικά επιτεύγματα και τον λόγο ανάπτυξής τους.
1. Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA
Οι τεχνικές με τις οποίες ο άνθρωπος επεμβαίνει στο γενετικό υλικό, αποτελούν τη Γενετική Μηχανική. Η Γενετική Μηχανική άνοιξε το δρόμο για νέες, εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερευνητικές και παραγωγικές δυνατότητες, αλλά και για την επίτευξη δύο θεμελιωδών στόχων του ανθρώπου:
α. την κατανόηση των μυστηρίων της ζωής και της εξέλιξης πάνω στη Γη και,
β. τη βελτίωση της υγείας και του τρόπου διαβίωσής του. Η βελτίωση αυτή επιτυγχάνεται με τις εφαρμογές της Γενετικής Μηχανικής τόσο στην Ιατρική όσο και στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA περιλαμβάνει όλες τις τεχνικές που οδηγούν σε μεταφορά του γενετικού υλικού από τον ένα οργανισμό στον άλλο.
Σχολικό βιβλίο Βιολογίας Γ’ Γενικού Λυκείου
Εφαρμόζοντας:
Γενετική μηχανική και ανθρώπινα δικαιώματα.
- «Παραγωγή κάρτας γνώσεων σε Ομαδοσυνεργασία»: Δίνεται κείμενο σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την Βιοϊατρική (π.χ. κεφ. IV και V από τη Σύμβαση Οβιέδο). Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομάδες δημιουργούν εννοιολογικό χάρτη και ταξινομούν τις εφαρμογές της Γενετικής Μηχανικής σε σχέση με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Εναλλακτικά:
«Μελέτη περίπτωσης»: Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομαδοσυνεργασία μελετούν περιπτώσεις από τη σύγχρονη ειδησεογραφία όπου η Γενετική Μηχανική απειλεί τα ανθρώπινα δικαιώματα [π.χ. Βρετανία 2016: Η Αρχή για την Ανθρώπινη Γονιμοποίηση και Εμβρυολογία (HFEA) έδωσε άδεια για πειράματα τροποποίησης ανθρώπινων εμβρύων στο Ινστιτούτο Francis Crick, στο Λονδίνο] και επισημαίνουν τους ηθικούς προβληματισμούς.
Διερευνώντας:
Θέσεις του Χριστιανισμού για τη Γενετική Μηχανική.
- «Επεξεργασία κειμένου με καθοδηγητικές ερωτήσεις»: Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομάδες επεξεργάζονται θεολογικά κείμενα που περιέχουν θέσεις του Χριστιανισμού για τη Γενετική Μηχανική (π.χ. Γιαμβριά, 1997, Μητρ. Μεσογαίας Νικολάου, 2007).
- Εναλλακτικά:
«Σύντομο κείμενο για εξασφάλιση πορισμάτων»: Σε ομαδοσυνεργασία οι μαθητές/μαθήτριες επεξεργάζονται κείμενα (γνωματεύσεις – δελτία τύπου) από την ιστοσελίδα του Κέντρου Βιοϊατρικής Ηθικής και Δεοντολογίας, και καταγράφουν επιγραμματικά τις βασικές αρχές της Εκκλησίας της Ελλάδος πάνω σε θέματα Γενετικής και Βιοηθικής.
Αναπλαισιώνοντας:
Ηθικός προβληματισμός για εφαρμογές γενετικής στον άνθρωπο, τα φυτά ή τα ζώα.
- «Επ’ αυτού θα είχα να πω… με Σκέψου, Συζήτησε ανά 2 και ανά 4, Μοιράσου (TPSS)»: Διαβάζεται ένα κείμενο (π.χ. Σαντέλ, 2011) ή σενάριο (επιλεγμένο από την ειδησεογραφία ή κατασκευασμένο από τον/την εκπαιδευτικό) με θέμα τις εφαρμογές Γενετικής στον άνθρωπο, τα φυτά ή τα ζώα. Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να τοποθετηθούν με επιχειρήματα.
- Εναλλακτικά:
«Κύκλος της συνείδησης»: Οι μαθητές/μαθήτριες χωρίζονται σε δύο ομάδες και μελετούν κείμενα οργανισμών όπως Greenpeace και European Food Information Council σχετικά με τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα. Στη συνέχεια εκφράζουν ηθικούς προβληματισμούς με την τεχνική του κύκλου της συνείδησης.
Αξιολογώντας:
Κριτική τοποθέτηση πάνω σε ηθικά διλήμματα Γενετικής.
- «Ερωτήσεις προς ειδικούς»: Πραγματοποιείται παιδαγωγική επίσκεψη, ή επικοινωνία μέσω skype, ή καλείται στην τάξη ειδικός επιστήμονας ή θεολόγος σχετικός με τα ηθικά διλήμματα Γενετικής. Ακολουθεί αξιολόγηση των απαντήσεων με καθοδηγούμενο διάλογο.
- Εναλλακτικά:
«Θετικό-αρνητικό»: Διαβάζονται σύντομες φράσεις που συνδέουν τις εφαρμογές της Γενετικής Μηχανικής με τα ανθρώπινα δικαιώματα (π.χ. «Η δημιουργία εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς παραβιάζει το δικαίωμα στη ζωή», «Τα μεταλλαγμένα προϊόντα υπερασπίζονται το δικαίωμα στη ζωή των υποσιτισμένων ανθρώπων», «Η έρευνα σε έμβρυα in vitro παραβιάζει την ελευθερία του ανθρώπου», «Κανένα νεογέννητο παιδί δεν θα έπρεπε να αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο πριν περάσει από ορισμένα τεστ για τα γενετικά του χαρίσματα… Αν αποτύχει σ΄ αυτά τα τεστ, χάνει το δικαίωμα στη ζωή. (Francis Crick, Νόμπελ ιατρικής για DNA)» κ.ά.). Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να πάρουν θέση και να αιτιολογήσουν την στάση τους σε κάθε ερώτημα χωριστά.
- Εναλλακτικά:
«Θετικό-αρνητικό»: Διαβάζονται σύντομες φράσεις που συνδέουν τις εφαρμογές της Γενετικής Μηχανικής με τα ανθρώπινα δικαιώματα (π.χ. «Η δημιουργία εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς παραβιάζει το δικαίωμα στη ζωή», «Τα μεταλλαγμένα προϊόντα υπερασπίζονται το δικαίωμα στη ζωή των υποσιτισμένων ανθρώπων», «Η έρευνα σε έμβρυα in vitro παραβιάζει την ελευθερία του ανθρώπου», «Κανένα νεογέννητο παιδί δεν θα έπρεπε να αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο πριν περάσει από ορισμένα τεστ για τα γενετικά του χαρίσματα… Αν αποτύχει σ΄ αυτά τα τεστ, χάνει το δικαίωμα στη ζωή. (Francis Crick, Νόμπελ ιατρικής για DNA)» κ.ά.). Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να πάρουν θέση και να αιτιολογήσουν την στάση τους σε κάθε ερώτημα χωριστά.
«Η δημιουργία εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς παραβιάζει το δικαίωμα στη ζωή»
«Τα μεταλλαγμένα προϊόντα υπερασπίζονται το δικαίωμα στη ζωή των υποσιτισμένων ανθρώπων»
«Η έρευνα σε έμβρυα in vitro παραβιάζει την ελευθερία του ανθρώπου»
«Κανένα νεογέννητο παιδί δεν θα έπρεπε να αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο πριν περάσει από ορισμένα τεστ για τα γενετικά του χαρίσματα… Αν αποτύχει σ΄ αυτά τα τεστ, χάνει το δικαίωμα στη ζωή. (Francis Crick, Νόμπελ ιατρικής για DNA)»
1. ΓΕΝΕΤΙΚΗ (3ο Δίωρο) by psifas.yiannis on Scribd
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου