Τα αφρικανικά θρησκεύματα

Β΄ Λυκείου

ενότητα 28

Κοιτίδα των αυτόχθονων αφρικανικών θρησκευμάτων είναι η περιοχή νότια από τη Σαχάρα.

Χάρτης της Αφρικής που παρουσιάζει την επιρροή των θρησκευμάτων. Στον πρώτο φαίνονται τα ντόπια αφρικανικά θρησκεύματα ακολουθούν οι Μουσουλμάνοι και οι Χριστιανοί.

α) Γενικά χαρακτηριστικά της θρησκευτικότητας των Αφρικανών

Αυτή συνίσταται στο μεγαλύτερο μέρος της στη λατρεία πνευμάτων. Τα πνεύματα αυτά είναι προσωποποιημένα όντα, καλά ή κακά, που κατοικούν σε φυσικά όντα ή αντικείμενα, όπως ορισμένοι άνθρωποι, δέντρα, ζώα, λίμνες, ποτάμια, βουνά, εδαφικές περιοχές σε φυσικά φαινόμενα, όπως ο άνεμος και η βροχή• Αλλά και σε φαινόμενα όπως οι επιδημικές αρρώστιες που θεωρούνται ότι είναι εξωτερικές εκδηλώσεις πνευμάτων. Πνεύματα επίσης είναι οι ψυχές των νεκρών και γενικά των προγόνων. Οι πρόγονοι αποτελούν τη μορφή εκείνη του υπερφυσικού, στην οποία περισσότερο από όλες απευθύνεται η αφρικανική θρησκευτικότητα. Αυτοί προστατεύουν την οικογένεια και εξασφαλίζουν τη γονιμότητα, την υγεία και γενικά την ευημερία της. Στα πνεύματα, προγονικά ή μη, αποδίδεται σχεδόν καθετί που συμβαίνει.

Αφιερώματα στους προγόνους

β) Η πίστη στο δημιουργό θεό

Παράλληλα με τα πνεύματα υπάρχει συχνά στα αφρικανικά θρησκεύματα ένας υπέρτατος θεός. Αυτός διακρίνεται από το γεγονός ότι δεν εξουσιάζει κάποια επιμέρους περιοχή, αλλά το σύνολο του κόσμου, τον οποίο δημιούργησε, σύμφωνα με μια πληθώρα μύθων. Ο θεός αυτός, αφού δημιούργησε τον κόσμο, για κάποιο λόγο (π.χ. κακή συμπεριφορά των ανθρώπων ή κάποιο λάθος κτλ.), απομακρύνθηκε από αυτόν.

γ) Οι ιεροδιάμεσοι και ο ρόλος τους στην επαφή με το υπερφυσικό

Τα πνεύματα φανερώνονται μέσα από τη λεγόμενη πνευματοληψία, δηλαδή την κατάληψη και χρήση του σώματος, της φωνής κτλ. κάποιου ζωντανού ανθρώπου, άνδρα ή γυναίκας. Οι άνθρωποι αυτοί λέγονται ιεροδιάμεσοι (σαμάνες).

Aφρικανικα θρησκεύματα from albaxan

1. Αφρικανικός μύθος

«Ο ουρανός όπου κατοικεί ο Θεός, ήταν κάποτε πολύ κοντύτερα από ό,τι είναι σήμερα. Τόσο κοντά ήταν που οι άνθρωποι μπορούσαν να τον αγγίξουν. Αλλά μια μέρα κάποιες γυναίκες πήραν κομμάτια από τον ουρανό για να τα μαγειρέψουν στη σούπα. Τότε ο Θεός θύμωσε και απομακρύνθηκε στη σημερινή του απόσταση».

(Ninian Smart, The Religious Experience of Mankind, 1980 (1969), σ. 60).

2. Προγονολατρία

Εκείνοι που πέθαναν ποτέ δεν έφυγαν:

Υπάρχουν μέσα στη σκιά

που γίνεται όλο και παχύτερη.

Οι νεκροί δεν είναι κάτω από τη γη:

Υπάρχουν στο δέντρο που θροΐζει,

Υπάρχουν στο δάσος που βογγά.

Υπάρχουν στο νερό που τρέχει,

Υπάρχουν στο νερό που κοιμάται,

Υπάρχουν στην καλύβα, υπάρχουν μέσα στο πλήθος.

Οι νεκροί δεν είναι νεκροί.

Εκείνοι που πέθαναν ποτέ δεν έφυγαν:

Υπάρχουν στο στήθος της γυναίκας,

Υπάρχουν στο παιδί που στριγγλίζει,

Και στο δαυλό που φλέγεται.

Οι νεκροί δεν είναι κάτω απ' τη γη:

Είναι στη φωτιά που σβήνει.

Είναι στα χόρτα που κλαίνε.

Είναι στους βράχους που θρηνούν.

Είναι στο δάσος, είναι στο σπίτι.

Οι νεκροί δεν είναι νεκροί.

(Ninian Smart, The Religious Experience of Mankind, 1980 (1969), o. 60).

Θεραπεία σαμάνου για τις ημικρανίες