Γ΄ Λυκείου: 2.2 Εργασία (2ο δίωρο)

Γ΄ Λυκείου. Προκλήσεις

2.2 Εργασία

Προτεινόμενη Μέθοδος - Ενδεικτικές Δραστηριότητες

Επιλέγεται η διερευνητική μέθοδος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ΠΣ.

Παρουσιάζοντας:

Εργασία και Αεργία

- «Αξιολογική επιλογή κειμένων»: Ερμηνεία των όρων «εργασία» και «αεργία» μέσα από Αγιογραφικά χωρία, πατερικά κείμενα και αποσπάσματα από το Γεροντικό (π.χ. Β’ Θεσ. 3, 10, Μτ. 5, 16, Ιακ. 2, 17, Θεσ. Α΄ 4, 11, Παροιμίες 6, 6-11, Αββάς Αμμωνάς, Γεροντικό. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, 1ος λόγος στο «Ασπάσασθε Πρίσκιλλαν και Ακύλαν»).

- Εναλλακτικά:

«Μετάδοση βίντεο»: Προβάλλεται απόσπασμα από ντοκιμαντέρ ή ταινία με θέμα την εργασία (π.χ. Agora: From democracy to market, Το κυνήγι της ευτυχίας, Δυο ημέρες, μια νύχτα, Εργασία κ.ά.) και οι μαθητές/μαθήτριες συμπληρώνουν σχετικό φύλλο εργασίας με ερωτήσεις που αφορούν την εργασία, την αεργία, την ανεργία, τον ανταγωνισμό κ.λπ.

Εφαρμόζοντας:

Ηθικά ζητήματα στον χώρο των εργασιακών σχέσεων.

- «Σύγκριση κειμένων» και «Σκέψου, Συζήτησε, Μοιράσου (TPS)»: Οι μαθητές/μαθήτριες μελετούν την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (άρθρα 23-25). Στη συνέχεια διαβάζουν άρθρα απ’ τον ημερήσιο Τύπο ή παρακολουθούν βίντεο που αφορούν σύγχρονες περιπτώσεις δυσμενών συνθηκών εργασίας (π.χ. σε εργοστάσια στην Κίνα, Ινδία, Αμερική κ.λπ. ή σε ευρωπαϊκές αλυσίδες καταστημάτων κ.ά.). Ακολουθεί συζήτηση.

- Εναλλακτικά:

«Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης»: Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομαδοσυνεργασία επεξεργάζονται στοιχεία στατιστικών και άρθρων από τον ημερήσιο τύπο με θέματα που αφορούν την παιδική εργασία, την εκμετάλλευση, την εμπορία ανθρώπων κ.λπ. (διαφορετικό θέμα η κάθε ομάδα) και τα παρουσιάζουν στην ολομέλεια της τάξης, η οποία και θέτει ερωτήματα προς συζήτηση.

3. Τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

ΑΡΘΡΟ 23

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται και να επιλέγει ελεύθερα το επάγγελμά του, να έχει δίκαιες
και ικανοποιητικές συνθήκες δουλειάς και να προστατεύεται από την ανεργία.

2. Όλοι, χωρίς καμία διάκριση, έχουν το δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση εργασία.

3. Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα δίκαιης και ικανοποιητικής αμοιβής, που να εξασφαλίζει σε αυτόν και την οικογένειά του συνθήκες ζωής άξιες στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. […]

ΑΡΘΡΟ 24

Καθένας έχει το δικαίωμα στην ανάπαυση, σε ελεύθερο χρόνο, και ιδιαίτερα, σε λογικό περιορισμό
του χρόνου εργασίας και σε περιοδικές άδειες με πλήρεις αποδοχές.

ΑΡΘΡΟ 25

1. Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένειά του υγεία και ευημερία, και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. Έχει ακόμα δικαίωμα σε ασφάλιση για την ανεργία, την αρρώστια, την αναπηρία, τη χηρεία, τη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται τα μέσα της συντήρησής του, εξαιτίας περιστάσεων ανεξαρτήτων της θέλησής του.

2. Η μητρότητα και η παιδική ηλικία έχουν δικαίωμα ειδικής μέριμνας και περίθαλψης. Όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα αν είναι νόμιμα ή εξώγαμα, απολαμβάνουν την ίδια κοινωνική προστασία.

OHE, Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, 1948

Διερευνώντας:

Θρησκευτικές προσεγγίσεις στο ζήτημα της εργασίας.

- «Μαρκάρισμα και υπογράμμιση κειμένου»: Υπογραμμίζονται τα σπουδαιότερα σημεία, έννοιες–κλειδιά θεολογικού κειμένου σχετικού με την εργασία (π.χ. Σινόπουλου, 1997).

- Εναλλακτικά:

«Τοποθέτηση απέναντι στο κείμενο με Σκέψου, Συζήτησε ισότιμα, Μοιράσου (TTPS)»: Εκφράζονται απόψεις με αφορμή θεολογικό κείμενο για την εργασία (π.χ. Σ. Μπουλγκάκωφ, 1964).

5. Σκοπός εργασίας

Ο άνθρωπος δεν είναι μόνον ο λόγος ο νοητικός, αλλά και ο λόγος ο οικονομικός του κόσμου, ο κύριος της δημιουργίας. Έχει το δικαίωμα και το καθήκον να εργάζεται μέσα στον κόσμο για την ίδια του την ύπαρξη, για να βοηθά τον πλησίον του και για να εκτελέσει το κοινό έργο της ανθρωπότητας, σύμφωνα με την παραγγελία του Θεού «άρχετε πάσης της γης και κατακυριεύσατε αυτής» (Γεν. 1,28). Η εργασία του ανθρώπου αποτελεί μέρος των σχέσεών του με τη φύση και καθαγιάζεται με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. […]

Να εργάζεσαι σημαίνει να βγαίνεις ενεργητικά από τον εαυτό σου για να περάσεις μέσα στον κόσμο. Κάθε πράξη εργασίας είναι μια πραγματοποίηση του σκοπού του ανθρώπου έξω από τον εαυτό του… Το καλύτερο οικονομικό σχήμα -όποιο κι αν είναι τ’ όνομά του και μ’ οποιονδήποτε τρόπο κι αν συνδέεται με τον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό, την ατομική ιδιοκτησία ή την κοινοκτημοσύνη- είναι εκείνο που εξασφαλίζει καλύτερα σε κάθε δεδομένη κατάσταση πραγμάτων την προσωπική ελευθερία, διαφυλάττοντάς την και από τη φυσική φτώχεια και από την κοινωνική δουλεία.

Σεργκέι Μπουλγκάκωφ, Ορθοδοξία και οικονομική ζωή

Αναπλαισιώνοντας:

Αποτύπωση ηθικών πλαισίων με θρησκευτικά κριτήρια στην προσέγγιση των εργασιακών ζητημάτων.

- «Γράφουν επιστολές»: Αξιοποιώντας τα κείμενα που επεξεργάστηκαν σε προηγούμενα στάδια οι μαθητές/μαθήτριες σε ομαδοσυνεργασία συντάσσουν επιστολή που θέτει τα ηθικά πλαίσια συνθηκών εργασίας και που απευθύνεται στη Διεύθυνση μιας τοπικής βιοτεχνίας ή βιομηχανικής μονάδας ή αλυσίδας καταστημάτων, ξεκινώντας με τη φράση που ήταν γραμμένη στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου: «Arbeit macht frei» (= Η εργασία απελευθερώνει).

- Εναλλακτικά:

«Κείμενα με έμπνευση»: Με ομαδοσυνεργασία οι μαθητές/μαθήτριες συντάσσουν πεζό ή ποιητικό κείμενο με αφορμή αγιογραφικά χωρία και αποφθέγματα Πατέρων της Εκκλησίας σχετικά με τη δίκαιη μεταχείριση των εργατών. Προτείνεται να συνταχθούν φύλλα εργασίας για την κάθε ομάδα.

Νταχάου: «Arbeit macht frei» (= Η εργασία απελευθερώνει)

Η μεταχείριση των εργατών

1. Αλίμονο σ’ εκείνους που στερούν από τους εργάτες τον δίκαιο μισθό τους, γιατί είναι όμοιοι μ’ αυτούς που χύνουν αίμα.

Όσιος Εφραίμ ο Σύρος, Λόγος εις την Δευτέραν Παρουσίαν

2. 1Ακούστε με τώρα κι εσείς οι πλούσιοι. Κλάψτε με γοερές κραυγές για τα βάσανά σας, που όπου να ’ναι έρχονται. 2Ο πλούτος σας σάπισε, και τα ρούχα σας τα ’φαγε ο σκόρος· 3το χρυσάφι σας και το ασήμι κατασκούριασαν, και η σκουριά τους θα είναι μαρτυρική κατάθεση εναντίον σας και θα καταφάει τις σάρκες σας σαν τη φωτιά. Κι ενώ πλησιάζει η κρίση, εσείς μαζεύετε θησαυρούς. 4Ακούτε! Κραυγάζει ο μισθός των εργατών που θέρισαν τα χωράφια σας κι εσείς τους τον στερήσατε·και οι κραυγές των θεριστών έφτασαν ως στ’ αυτιά του παντοδύναμου Κυρίου.

Επιστολή Ιακώβου 5, 1- 4

3. 14Μην εκμεταλλεύεσαι ποτέ τον μισθωτό, το δυστυχισμένο και το φτωχό συμπατριώτη σου ή τον ξένο που ζει σε μια από τις πόλεις της χώρας σου. 15Να του δίνεις κάθε μέρα το ημερομίσθιό του, πριν απ’ τη δύση του ήλιου· γιατί είναι φτωχός και το έχει ανάγκη. Αλλιώς αυτός θα φωνάξει με αγανάκτηση εναντίον σου στον Κύριο, κι αυτό θα σου καταλογιστεί για αμαρτία.

Δευτερονόμιο 24, 14- 15

4. Όποιος από το διπλανό του τη διατροφή του αφαιρεί, είναι το ίδιο σαν να τον σκοτώνει· κι όποιος δε δίνει στον εργάτη το μισθό του, είναι φονιάς.

Σοφία Σειράχ 34, 22

Αξιολογώντας:

Ατομική και συλλογική ευθύνη των πιστών για ζητήματα που αφορούν στην εργασία.

- «Παιχνίδι ρόλων» με υποθετικό σενάριο: Στην περιοχή του σχολείου υπάρχει ένα εργοστάσιο το οποίο κλείνει ή ανακαλύπτεται επιχείρηση (αγροτική ή άλλη) με εκμετάλλευση εργαζομένων δουλοκτητικού τύπου. Οι μαθητές/μαθήτριες σε ομαδοσυνεργασία (πρώτα σε μονάδες, στη συνέχεια σε δυάδες και τέλος σε τετράδες) συζητούν την προσωπική τους στάση, αποφασίζουν και σκηνοθετούν /οργανώνουν τη συλλογική τους αντίδραση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στην ανάμειξη της τοπικής θρησκευτικής κοινότητας και γενικότερα την πνευματική διάσταση του θέματος.

- Εναλλακτικά:

«Graffiti». Κατασκευή πλακάτ με συνθήματα για δικαιώματα και υποχρεώσεις που αφορούν την εργασία. Σκοπός είναι να χρησιμοποιήσουν όσα έμαθαν στο μάθημα των Θρησκευτικών σε αυτή την ενότητα.

2.2. ΕΡΓΑΣΙΑ (2ο δίωρο) by psifas.yiannis on Scribd